ลิกเตนสไตน์เสนอ UN หารือประเด็นการใช้สิทธิวีโตของสมาชิกถาวร 5 ชาติใน UNSC

ที่ประชุมสมัชชาใหญ่สหประชาชาติเตรียมหารือเรื่องการใช้สิทธิวีโต จากการยื่นร่างมติโดยลิกเตนสไตน์ซึ่งมีสหรัฐฯ สนับสนุน

วันที่ 19 เม.ย. 2022 สำนักข่าวเอเอฟพี (AFP) รายงานว่า ลิกเตนสไตน์ได้เสนอร่างมติประชุมสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติ (UNGA) ในวันนี้ เพื่ออภิปรายเกี่ยวกับร่างมติที่กำหนดให้ 5 ชาติสมาชิกถาวรของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ (UNSC) ต้องแสดงความชอบธรรมในการใช้สิทธิวีโต (Veto) ในการยับยั้งมติต่างๆ ของที่ประชุม

โดยสมาชิกถาวร 5 ชาติซึ่งประกอบไปด้วย สหรัฐฯ รัสเซีย จีน ฝรั่งเศส และสหราชอาณาจักรนั้น มีเพียงสหรัฐฯ ชาติเดียวที่สนับสนุนร่างมติดังกล่าว ส่วนฝรั่งเศสที่ไม่ได้ลงชื่อสนับสนุนการยื่นร่างมตินี้ แต่ก็มีแนวโน้มที่จะออกเสียงเห็นชอบ ส่วนอีก 3 ชาติที่เหลือยังไม่มีความชัดเจน

ตามรายงานระบุว่า ร่างมติที่ยื่นเสนอโดยลิกเตนสไตน์นี้ ได้รับการสนับสนุนจาก 50 ชาติสมาชิก รวมไปถึงยูเครน ญี่ปุ่น และเยอรมนี โดย 2 ชาติหลังนั้นหวังว่าในอนาคตอาจมีที่นั่งเป็น 1 ในสมาชิกถาวรหากว่ามีการเพิ่มจำนวนที่นั่ง 

สำหรับแนวคิดเรื่องการจำกัดอำนาจวีโตของสมาชิกถาวร UNSC นั้น เป็นสิ่งที่ได้มีการพูดคุยกันมาหลายครั้งแล้ว การที่ถูกยกขึ้นมาอีกในรอบนี้ เป็นผลสืบเนื่องมาจากการที่รัสเซียใช้สิทธิวีโต จนทำให้ทางคณะมนตรีความมั่นคงไม่สามารถแสดงบทบาทเพื่อรักษาสันติภาพ ในการที่รัสเซียใช้กำลังทหารบุกรุกยูเครนได้ 

นับตั้งแต่ปี 1946 ซึ่งเป็นปีที่สหภาพโซเวียตใช้สิทธิวีโตครั้งแรก รัฐบาลมอสโกเป็นผู้ที่ทำการวีโตมากที่สุด 143 ครั้ง มากกว่าสหรัฐฯ ที่ใช้ไป 86 ครั้ง สหราชอาณาจักร 30 ครั้ง ขณะที่จีนและฝรั่งเศสใช้ไป 18 ครั้ง 

ก่อนหน้านี้เมื่อปี 2013 ฝรั่งเศสซึ่งไม่ค่อยได้ใช้สิทธิวีโตนักในช่วงที่ผ่านมา โดยครั้งล่าสุดเกิดขึ้นเมื่อปี 1989 ได้เสนอให้มีการจำกัดการใช้สิทธิวีโตด้วยความสมัครใจ ในเหตุการณ์ที่แสดงถึงความโหดร้ายในวงกว้าง

อย่างไรก็ตาม ข้อเสนอดังกล่าวที่ร่วมสนับสนุนโดยเม็กซิโกและอีก 100 ประเทศ ยังคงไม่มีความคืบหน้าจนถึงปัจจุบัน