Webtoon ซอฟต์พาวเวอร์เกาหลี ทำเงินเข้าประเทศหมื่นล้าน

ไม่รู้ว่าเบื่อกันหรือยัง ถ้าจะเขียนถึงซอฟต์พาวเวอร์ หรืออำนาจละมุนจากเกาหลีอีกสักรอบ เพราะประเทศนี้ ดีมีของดีเยอะแยะมากมายเหลือเกิน 

เว็บตูน เป็นสินค้าใหม่ล่าสุด ที่เกาหลีกำลังส่งออกไปทั่วโลก หลังจากความสำเร็จของ Parasite, BTS, Squid Game 

ที่สำคัญ เกาหลียังตกคนไทยเข้าสู่ตลาดเว็บตูนได้เยอะมากๆ สร้างรายได้เป็นกอบเป็นกำ จนประเทศไทยกลายเป็นตลาดใหญ่แห่งหนึ่งของเว็บตูนเกาหลีไปแล้ว 

ส่วนตัวผู้เขียนเป็นคนอ่านเว็บตูนอยู่แล้ว อ่านทุกแนว ก็ยิ่งรู้สึกอยากเขียนเล่าความน่าสนใจของเว็บตูนมาฝากกัน

[ ลักษณะเฉพาะของเว็บตูน ] 

ที่เรียกว่า เว็บตูน นั้น ง่ายๆ เลยคือการเอาคำว่าเว็บไซต์ และการ์ตูนมาอยู่ด้วยกัน หมายถึงการอ่านการ์ตูนจากเว็บไซต์นั่นเอง 

แต่อย่าเพิ่งเข้าใจผิดว่ามันคือการ์ตูนเถื่อน หรือการเอาการ์ตูนแบบเล่ม ขึ้นไปอยู่บนดิจิทัล เพราะเนื้อหาบนเว็บตูนนั้น เป็นการเขียนและวาดขึ้นมาเพื่ออ่านบนเน็ตโดยเฉพาะ โดยใช้รูปแบบการคลิกหรือเลื่อนปัดขึ้นเพื่อเปลี่ยนหน้า

ซีรีส์ดังๆ หลายเรื่องก็เอาบทมาจากเว็บตูนนี่แหละ เช่น ก็รักมั้ยนะ เลขาคิม?, อีแทวอนคลาส, Sweet Home, Stranger from Hell, All of Us Are Dead เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เว็บตูนเป็นที่รู้จักนอกเกาหลีมากขึ้น

ฟังก์ชั่นของเว็บตูน ยังกระตุ้นให้คนอ่านมีส่วนร่วม ในแต่ละตอนเราสามารถคอมเม้นท์หวีดได้ แสดงความคิดเห็นได้ รีวิวได้ และกระตุ้นให้คนอ่านเฝ้ารอคอยตอนถัดไปอย่างใจจดใจจ่อ

ซึ่งการจะอ่านตอนต่อไปได้ ก็ต้องเติมเงินเข้าไปในแอป แลกเป็นคอยน์เพื่อซื้อเว็บตูนอ่านในแต่ละตอน ถือเป็นโมเดลรายได้หลักของแพลตฟอร์มเว็บตูน 

[ มูลค่าตลาดระดับล้านล้านวอน ]

ตัวเลขจาก Financial Times อ้างอิงหน่วยงาน Korea Creative Content Agency ในปี 2020 คาดการณ์ตัวเลขส่งออกของเว็บตูน ญี่ปุ่นและจีน เป็นตลาดใหญ่ที่สุด (31.8 และ 23.4 % ตามลำดับ) 

รองลงมาคืออเมริกาเหนือ (15.7%) ไทย (13.5%) ยุโรป (5.9%) อินโดนีเซียและมาเลเซีย (4.8%) ไต้หวัน (3.4%) เวียดนาม (1.6%) 

จากการศึกษาของสถาบันวิจัยเศรษฐศาสตร์และการจัดการ KT Economics and Management Research Institute พบว่า 

ในปี 2020 ตลาดเว็บตูนของเกาหลีมีปริมาณมากกว่า 1 ล้านล้านวอนเป็นครั้งแรก มีผู้สร้างเนื้อหา 7,000 ราย จำนวนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ตลาดเว็บตูนคาดว่าจะเติบโตโดยเฉลี่ย 11% ในแต่ละปี

[ ศึกของสองยักษ์ใหญ่ Naver Webtoon และ Kakao Webtoon ]

แพลตฟอร์มเว็บตูนในเกาหลีมีหลายเจ้า ในบทความนี้จะยกมาแค่เจ้าดังๆ ซึ่งก็มีอยู่สองเจ้าคือ Naver Webtoon และ Kakao Webtoon 

Naver Webtoon เป็นชื่อที่ให้บริการในเกาหลี ส่วนทั่วโลกจะรู้จักกันในชื่อ LINE Webtoon อย่างที่คนไทยคุ้นเคยกันนั่นเอง 

Naver Webtoon มีมาตั้งแต่ยุค 2000 ต้นๆโดย JunKoo Kim วิศวกรซอฟต์แวร์ โดยสมัยนั้นยังใช้ชื่อว่า Webtoon เฉยๆ 

Kim สร้างแพลตฟอร์มนี้ขึ้นมาด้วยความรู้สึกผิดหวังที่ อุตสาหกรรมการ์ตูนเริ่มซบเซา คือการ์ตูนแบบดั้งเดิมของเกาหลี หรือมังฮวา ค่อยๆ ตายไป ซึ่งเป็นผลพวงจากวิกฤตการเงินในเอเชียในช่วงปลายทศวรรษ 1990 

Naver Webtoon เปิดตัวนอกเกาหลีในปี 2014 จนวันนี้ Naver Webtoon กลายเป็นแพลตฟอร์มเว็บตูนที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีครีเอเตอร์ 750,000 คน ผู้ใช้งาน 82 ล้านคนต่อเดือน จำนวนเงินสะพัดในแอป เพิ่มขึ้นจาก 492 ล้านดอลลาร์ในปี 2019 เป็น 900 ล้านดอลลาร์ในปี 2021 

Naver Webtoon เข้าตลาดไทยโดยใช้ชื่อ LINE Webtoon และด้วยความเป็น LINE แอปแชทที่คนไทยใช้มากที่สุด บวกกับความเป็นอีโคซิสเต็มครอบจักรวาลของ LINE ช่วยส่งให้ทราฟิกคนอ่าน LINE Webtoon เพิ่มขึ้นด้วย 

มาที่อีกเจ้าที่ใหญ่ไม่แพ้กันคือ Kakao Webtoon 

Kakao Webtoon เปิดตัว 2003 ไล่เลี่ยกันกับ Naver Webtoon เดิมชื่อว่า Daum Webtoon ซึ่งเป็นชื่อจากบริษัท Daum ผู้สร้าง Web Portal ชื่อดังในเกาหลี 

ต่อมาในปี 2014 Daum ควบรวมกับ Kakao บริษัทบิ๊กเทคของเกาหลี จนเมื่อปี 2021 ที่ผ่านมานี้เอง ที่ Daum Webtoon เปลี่ยนชื่อเป็น Kakao Webtoon  ซึ่งเป็นชื่อที่ใช้เปิดตัวนอกเกาหลี และทำการตลาดในต่างประเทศ  

Kakao Webtoon ไม่เปิดเผยจำนวนผู้ใช้ แต่ Piccomma (Kakao Webtoon เวอร์ชั่นญี่ปุ่น) ถือเป็นแอปที่ไม่ใช่เกม ที่ทำรายได้สูงสุดเป็นอันดับ 2 ของโลก รองจาก TikTok ในปี 2021 รายได้ต่อเดือนถึง 96 ล้านเหรียญ

Kakao Webtoon  ถือว่าเข้ามาไทยช้ากว่า Naver (กลางปี 2021) แต่ก็ทำตัวเลขได้สวยงาม เฉพาะสิบวันแรกที่เปิดตัวในไทยก็สร้างรายได้ไปแล้ว 10 ล้านบาท และยังมาพร้อมคอนเทนต์ออริจินัลที่คนอ่านยากจะปฏิเสธอย่าง Solo Leveling การ์ตูนแฟนตาซีที่สนุกระดับขึ้นหิ้งในเกาหลี 

[ สู้กันในตลาดโลก ]

เราก็ได้เห็นภาพรวมกันไปแล้วว่า ตลาดเว็บตูนตอนนี้สู้กันด้วยสองยักษ์ใหญ่ และต้องไปตัดสินกันในเวทีโลก 

ซึ่งเว็บตูน จริงๆ แล้ว ยังไม่ถึงกับมีกระแสเป็นไวรัลทั่วโลกเหมือนอย่าง BTS หรือ Squid Game และเอาเข้าจริงแล้ว ก็ยังไม่เป็นที่รู้จักนอกเอเชียสักเท่าไหร่ 

แต่จากกระแสคอนเทนต์เว็บตูนที่นำไปสร้างเป็นซีรีส์ดังๆ ทำให้เว็บตูน ค่อยๆ กำลังจะกระจายไปยังตลาดที่ใหญ่กว่าอย่างสหรัฐฯ และยุโรป 

ทั้ง Naver และ Kakao ลุยคอนเทนต์นอกเกาหลีเต็มที่ Naver Webtoon มีให้บริการในภาษาฝรั่งเศส สเปน และเยอรมัน และกำลังเปิดตัวบริษัทในยุโรปของตัวเอง  เข้าซื้อกิจการบริษัท Wattpad แพลตฟอร์มอ่านนิยายจากแคนาดาในดีล 600 ล้านดอลลาร์

ในขณะที่ Kakao Webtoon ก็เปิดตัวในประเทศไทยและไต้หวันเมื่อปีที่แล้วและยังเข้าซื้อกิจการ Tapas Media ผู้จัดพิมพ์เว็บตูนในลอสแองเจลิสเมื่อปีที่แล้วด้วยมูลค่า 510 ล้านดอลลาร์ 

สรุปได้ว่า ทั้งสองพยายามขยายอีโคซิสเต็ม และความหลากหลายของเนื้อหาเพื่อเจาะกลุ่มคนอ่านนอกเอเชียเต็มกำลัง และอนาคต เราก็จะได้เห็นคอนเทนต์ใหม่ๆ หลากหลายขึ้น 

ส่วนในไทย ตัวเลขล่าสุดที่พอจะอัพเดทได้คือ LINE Webtoon ตัวเลขผู้ใช้ 16.8 ล้านราย (ปี 2019) เรื่องเด็ดๆ คือ คุณแม่วัยใส, ความลับนางฟ้า, Lookism ส่วน Kakao Webtoon ไม่บอกตัวเลขชัดเจน แต่ก็ทำเงินในไทยได้ถึงสิบล้านในช่วงแรกๆ ที่เปิดตัว และยังโปรโมทในไทยหนักมากๆ ด้วย 

เว็บตูน ยังเป็นโอกาสของนักวาดไทยได้แสดงฝีมือ เพราะอย่าง LINE Webtoon ก็มีพื้นที่สร้างสรรค์ให้คนไทยสร้างคอนเทนต์ได้ ตัวอย่างเรื่องของคนไทยที่ดังและสนุกมากๆ ด้วยคือ วันทองไร้ใจ และล่าสุด รอมแพง ผู้แต่ง บุพเพสันนิวาส ก็มีคนซื้อลิขสิทธิ์ไปวาดเป็นเว็บตูนลง Kakao Webtoon เรียบร้อยแล้ว 

ที่มา : Financial Times, Koreajoongang Daily, Blognone, Red Global,