ออกไปเก็บเห็ดในป่าใหญ่ กิจกรรมพักใจของคนวัยทำงานในเช็ก

ถ้าพูดถึงกิจกรรมยามว่าง หลายคนอาจเลือกพาลูกๆออกไปดูหนังในห้างใหญ่ นั่งฟังเพลงในบาร์หรูใจกลางเมือง จิบกาแฟในคาเฟ่สุดเก๋ หรือชวนเพื่อนสาวออกไปเช็คอินร้านอาหารเปิดใหม่

แต่หากได้มีโอกาสไปประเทศเช็กในช่วงฤดูใบไม้ผลิ หรือประมาณเดือนสิงหาคมของทุกปี เราจะเห็นพ่อแม่ชาวเช็กพาลูกๆ เข้าป่า และเดินออกมา พร้อมตะกร้าที่เต็มไปด้วยเห็ดเดินกันอยู่ทั่วเมือง นั่นก็เป็นเพราะว่า ช่วงเวลานี้เป็นช่วงเวลาที่เขารอคอย เพื่อจะได้ใช้เวลากับครอบครัว ทำกิจกรรมใกล้ชิดธรรมชาติ หรือการเก็บเห็ดในป่านั่นเอง และเมื่อพวกเขาได้เห็ดมาจำนวนหนึ่ง เห็ดเหล่านั้นจะถูกนำมาประกอบอาหาร และแบ่งแจกจ่ายให้ผองเพื่อน เพื่อเป็นการแสดงความรัก และมิตรภาพอันดีต่อกันและกัน ซึ่งกิจกรรมนี้เป็นธรรมเนียมหนึ่งที่สืบทอดกันมาช้านาน จนกลายเป็นกิจกรรมที่ชาวเช็กชื่นชอบมากที่สุดในช่วงฤดูใบไม้ผลินี้เอง

อรกานต์ สายะตานันท์ นักออกแบบไทยกับประสบการณ์ออกไปเก็บเห็ดในวันหยุดสุดสัปดาห์ที่ประเทศเช็ก

เก็บเห็ด กีฬาประจำชาติยุค 2019

กิจกรรมการเก็บเห็ดในป่าของชาวเช็กนี้ ถือว่าเป็นกิจกรรมยามว่างที่นิยมเป็นอย่างมาก หรือเรียกว่า เป็นกีฬาประจำชาติของชาวเช็กเลยก็ว่าได้ เพราะนอกจากจะเป็นกิจกรรมที่สนุกเพลิดเพลินแล้ว ยังทำให้ได้ใช้เวลาในการใกล้ชิดกับธรรมชาติมากขึ้น ซึ่งทุกปีเฉลี่ยแต่ละครอบครัว จะเก็บเห็ดกันได้ครอบครัวละ 8 กิโลกรัม ซึ่งเป็นตัวเลขที่มากพอที่จะทำให้เราเชื่อได้ว่า กิจกรรมการเก็บเห็ดของชาวเช็ก เป็นกิจกรรมที่พวกเขาชื่นชอบกันอย่างแท้จริง โดยกิจกรรมนี้ได้ริเริ่มและทำกันมายาวนาน ซึ่งในสมัยก่อน ชาวบ้านถือว่า “เห็ด” เป็นอาหารของคนจน เพราะทุกคนสามารถหาเก็บกันได้ฟรี โดยไม่ต้องเสียเงินสักบาท และตั้งแต่นั้นมา ชาวบ้านจึงนิยมเข้าป่าไปเก็บเห็ดกันอย่างทั่วหน้า เห็ดจึงก็กลายเป็นส่วนประกอบสำคัญในการปรุงอาหารหลากหลายชนิดของชาวเช็ก

การเก็บเห็ดในป่า ก็กลายเป็นกิจกรรมยามว่าง และยังเป็นหนึ่งในประเพณีที่นิยมปฏิบัติกันอยู่ในปัจจุบัน โดยชาวเช็ก เป็นชาติหนึ่งที่มีความรู้เรื่องชนิดของเห็ดเป็นอย่างดี พวกเขาจะเลือกเก็บเฉพาะเห็ดที่เขารู้จัก และมั่นใจว่าปลอดภัยเท่านั้น เพื่อนำมาประกอบอาหาร โดยวิธีที่นิยมที่สุดในการเก็บรักษาเห็ดไว้ให้ได้นานคือ การนำไปตากแห้ง และนำเก็บใส่ขวดโหลแก้ว ซึ่งเป็นวิธีที่เก็บรักษาเห็ดอย่างเป็นธรรมชาติมากที่สุด แต่การเก็บเห็ดนี้ มีกฎเหล็กอยู่สองข้อคือ หนึ่ง ห้ามเก็บเห็ดที่เราไม่รู้จัก หรือไม่แน่ในว่าปลอดภัย และ สอง อย่าเข้าไปเก็บในพื้นที่ส่วนบุคคลหรือพื้นที่หวงห้ามเป็นอันขาด เพราะหากปราศจากสองข้อนี้ การเก็บเห็ดที่มีความสุข อาจเป็นอันตรายและส่งผลเสียแต่ผู้ที่รู้เท่าไม่ถึงการณ์ได้

กิจกรรมเก็บเห็ด ได้รับความนิยมเพราะสะดวกในการเดินทางออกไปทำกิจกรรม ได้หย่อนใจจากการทำงานหนักมาตลอดสัปดาห์

เก็บเห็ด ทางเลือกในช่วงสุดสัปดาห์ที่เกิดประโยชน์รอบด้าน

โทมาช โพรคาสคา อายุ 32 ปี ประชาคนชาวเช็กคนนึงเล่าว่า ปกติเขาประกอบอาชีพนักการตลาดออนไลน์ และอาศัยอยู่ในเมืองหลวงกรุงปราก แต่เมื่อถึงช่วงเวลาดังกล่าว เขาและครอบครัวก็จะพากันเข้าป่าพร้อมตะกร้าคนละใบ เพื่อเข้าไปเดินเก็บเห็ด

เขาเริ่มเก็บเห็ดครั้งแรกกับครอบครัวตั้งแต่เริ่มจำความได้ โดยมีคุณตาเป็นคนสอนว่าเห็ดชนิดใดควรเก็บ และเห็ดชนิดใดควรหลีกเลี่ยง เขามีความสุขทุกครั้งที่ได้ทำกิจกรรมนี้กับครอบครัว และเมื่อเก็บเห็ดกันเรียบร้อย คุณยายของเขาก็จะเป็นคนสอนเขาในการเตรียมเห็ด และทำอาหารจากเห็ดที่พวกเขาเก็บมาได้

เห็ดที่เหลือ จะใช้วิธีการหั่น และตากให้แห้ง นำไปใส่ขวดโหลเพื่อเก็บไว้ประกอบอาหารในครั้งต่อไป เมื่อเห็ดถูกเตรียม และพร้อมรับประทาน สมาชิกครอบครัวทั้งหมด ก็จะมารับประทานอาหารพร้อมกันอย่างมีความสุขด้วยความภาคภูมิใจ เพราะสมาชิกทุกคนในครอบครัวมีส่วนช่วยกันในการร่วมทำอาหารมื้อนี้  เรียกได้ว่า เป็นการใช้เวลากับครอบครัวอย่างคุ้มค่าภาพมากเลยทีเดียว

 ธรรมชาติบำบัด ทางออกจากช่วงเวลาของการทำงาน

โทมาชยังเล่าอีกว่า การที่เขาใช้เวลาว่างในการเข้าไปเก็บเห็ดนั้น นอกจากจะเป็นการใช้เวลากับครอบครัวแล้ว ยังเป็นกินจกรรมที่ใช้ธรรมชาติบำบัดอีกด้วย เขารู้สึกผ่อนคลาย และมีความสุขทุกครั้งเมื่อได้ใช้เวลาท่ามกลางป่าใหญ่ อยู่กับธรรมชาติที่แท้จริง ระหว่างเวลาที่เดินหาเห็ดในป่าใหญ่ เขารู้สึกมีสมาธิ และลืมเรื่องวุ่นวายทุกอย่างในชีวิต ทำให้ความเครียดที่สะสมจากการทำงานในเมืองใหญ่คลายลงได้ และยังทำให้มีความสัมพันอันดีกับครอบครัวมากขึ้นอีกด้วย 

เมื่อคนไทยลองเข้าไปเก็บเห็ด

ผู้เขียนยังมีโอกาสได้เข้าไปเก็บเห็ดร่วมกับผู้เชี่ยวชาญชาวเช็กเช่นกัน ครั้งนี้ผู้เขียนเลือกเข้าไปเก็บที่แคว้น Kytin ใกล้ๆกรุงปร์ากที่เป็นเมืองหลวงนั่นเอง ซึ่งในฐานะที่เป็นคนไทยที่อาศัยอยู่ในกรุงเทพมหานคร มองว่ากิจกรรมการเก็บเห็ดนี้ เป็นกิจกรรมยามว่างที่น่าสนใจเป็นอย่างมาก เพราะนอกจากจะได้ใกล้ชิดธรรมชาติแล้ว ยังได้รับความสนุก คล้ายเล่นเกมซ่อนหา และเป็นการฝึกสมาธิในเวลาเดียวกัน ระหว่างเวลาที่เราอยู่กับตัวเอง และมีสมาธิอยู่ในป่านั้น เป็นเวลาที่เราได้มองเห็นความเป็นอยู่ของธรรมชาติ และคุณค่าของสิ่งมีชีวิตรอบตัว ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นในการพัฒนาตนเอง ให้มีความรัก และความรักผิดชอบแก่โลกใบนี้มากยิ่งขึ้น  

กิจกรรมนี้ยังสะท้อนถึงวิถีวีชิตของคนเช็ก ที่มีความใกล้ชิดธรรมชาติเป็นอย่างมาก ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญที่ทำให้คนเรามีจิตใจที่อ่อนโยน จะเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ เข้าใจธรรมชาติและมนุษย์กันเองมากขึ้น มันคงจะดีไม่น้อย หากเราลองใช้เวลาว่างทำกิจกรรมที่ใกล้ชิดธรรมชาติกันมากขึ้น เพราะเมืองไทยเรานั้น มีธรรมชาติที่สวยงามไม่แพ้ชาติไหน แต่บางคนกลับหนีออกจากความสวยงามนี้ มุ่งไปสู่สิ่งที่ว่ากันว่ามันคือความเจริญก้าวหน้าในตึกใหญ่ และใช้เวลาว่างไปกับการเดินสูดอากาศจากเครื่องทำความเย็นในห้างหรูหราใจกลางเมือง