สดร. ชวนชม “ฝนดาวตกควอดรานติดส์” ต้อนรับทศวรรษใหม่ 3-4 ม.ค. นี้

สดร.ชวนชมฝนดาวตกควอดรานติดส์ เริ่มต้นทศวรรษใหม่ 2020 หลังเที่ยงคืนของวันที่ 3 ม.ค. 2563 เวลาประมาณ 02.30 น. ถึงรุ่งเช้าวันที่ 4 ม.ค.2563 ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ โอกาสดีไร้แสงจันทร์รบกวน สังเกตได้ด้วยตาเปล่าทั่วไทยในที่มืดสนิท

เมื่อวันที่ 30 ธ.ค.2562 นายศุภฤกษ์ คฤหานนท์ หัวหน้างานบริการวิชาการทางดาราศาสตร์ สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) หรือ สดร. กล่าวว่า ปรากฏการณ์ฝนดาวตกควอดรานติดส์ จะเกิดช่วงระหว่างวันที่ 28 ธ.ค. – 12 ม.ค.ของทุกปี

สำหรับปี 2563 มีอัตราการตกสูงสุดในคืนวันที่ 3 ม.ค. ถึงรุ่งเช้าวันที่ 4 ม.ค. ช่วงที่เหมาะกับการสังเกตการณ์ที่สุด คือ เวลา 02:30 น. เป็นต้นไป ศูนย์กลางการกระจายอยู่ระหว่างกลุ่มดาวเฮอร์คิวลีส กลุ่มดาวคนเลี้ยงสัตว์ และกลุ่มดาวมังกร ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ปีนี้คาดว่ามีอัตราการตกสูงสุดถึง 120 ดวงต่อชั่วโมง ประกอบกับคืนดังกล่าวไม่มีแสงจันทร์รบกวนจึงเหมาะแก่การสังเกตการณ์เป็นอย่างยิ่ง ผู้สนใจชมปรากฎการณ์ฝนดาวตกควรเลือกสถานที่ท้องฟ้ามืดสนิท ไม่มีแสงไฟรบกวน และสามารถดูได้ด้วยตาเปล่า โดยไม่จำเป็นต้องมองผ่านกล้องโทรทรรศน์

นายศุภฤกษ์ กล่าวเพิ่มเติมว่า เนื่องจากในช่วงเดือนมกราคมประเทศไทยอยู่ในช่วงฤดูหนาว สภาพท้องฟ้าส่วนใหญ่มีทัศนวิสัยดีมากเหมาะแก่การดูดาวเป็นอย่างยิ่ง โดยคืนวันที่ 3 ม.ค. ถึงรุ่งเช้าวันที่ 4 ม.ค.2563 ดวงจันทร์ตกเวลาประมาณ 24.00 น. ช่วงเวลาดังกล่าวจึงไร้แสงจันทร์รบกวน เป็นโอกาสดีที่จะได้ชื่นชมความสวยงามของฝนดาวตกควอนดรานติดส์ต้อนรับทศวรรษใหม่

ฝนดาวตกควอดรานติดส์ (Quadrantids Meteor Shower) เกิดจากเศษอนุภาคที่หลงเหลือของดาวเคราะห์น้อย 2003 อีเอช1 (2003 EH1) ที่โคจรตัดผ่านวงโคจรของโลก เมื่อโลกเคลื่อนที่เข้าใกล้บริเวณดังกล่าว เศษหินและฝุ่นของดาวเคราะห์น้อยจะถูกแรงดึงดูดของโลกดึงเข้ามาเผาไหม้ในชั้นบรรยากาศโลก เกิดเป็นลำแสงวาบ หรือบางครั้งเกิดเป็นลูกไฟขนาดใหญ่ (fireball) ฝนดาวตกดังกล่าวตั้งชื่อตามกลุ่มดาวควอดแดรนส์ มูราลิส (Quadrans Muralis) หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่ากลุ่มดาวเครื่องมือเดินเรือ ซึ่งเป็นกลุ่มดาวที่เคยมีในแผนที่ดาวในช่วงศตวรรษที่ 19 (ปัจจุบันได้ถูกยกเลิกไปแล้ว) อยู่ระหว่างกลุ่มดาวเฮอร์คิวลีส กลุ่มดาวคนเลี้ยงสัตว์ และกลุ่มดาวมังกร