ทีดีอาร์ไอ ชี้ ‘ทรู-ดีแทค’ ควบรวมทำผู้เล่นลด ผลเสียตกกับผู้บริโภค-รัฐ

ประธานทีดีอาร์ไอ TDRI ชี้ ‘ทรู-ดีแทค’ ควบรวมทำผู้เล่นลด ผลเสียตกกับผู้บริโภค-รัฐ จี้ กสทช. ในฐานะผู้กำกับดูแล ควรพิจารณาให้รอบคอบ

วันที่ 23 พ.ย. 2564 นายสมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์ ประธานมูลนิธีวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (ทีดีอาร์ไอ) ให้ความเห็นต่อการควบรวมกิจการระหว่าง บมจ.โทเทิ่ล แอ็คเซ็ส คอมมูนิเคชั่น (DTAC) และ บมจ.ทรู คอร์ปอเรชั่น (TRUE) ว่า ไม่ว่าจะเรียกความร่วมมือทางธุรกิจที่เกิดขึ้นว่าอะไร นี่คือ การควบรวมกิจการ มีโครงสร้างกึ่งผูกขาดอยู่แล้ว

การควบรวมกิจการครั้งนี้จึงค่อนข้างอันตรายต่อการผูกขาดตลาด ผู้ได้อานิสงส์ หรือ ผลกระทบทางบวกจากเรื่องนี้ คือ ผู้ถือหุ้นของทั้งสองบริษัท บริษัทคู่แข่งที่ไม่ได้เกี่ยวกับการควบรวมกิจการ แต่มีราคาหุ้นเพิ่มสูงขึ้น ด้วยเหตุผลทางเศรษฐศาสตร์ที่เมื่อควบรวมแล้ว จะทำให้เหลือผู้เล่นเพียงสองราย การแข่งขัน และตัดราคากันจะน้อยลงไปด้วย

ส่วนผู้ได้รับผลด้านลบคือ ผู้บริโภค และคู่ค้าของผู้ให้บริการที่อาจจะมีอำนาจต่อรองลดลง ธุรกิจสตาร์ทอัพ ที่คาดว่า จะได้รับการสนับสนุน การควบรวมจะทำให้ผู้สนับสนุนลดลงไปหนึ่งราย ส่วนรัฐบาล จะได้รับผลกระทบรายได้ลดลง ถ้ามีการประมูลคลื่นความถี่ ผู้เข้าประมูลลดลง รายได้ของรัฐย่อมลดลง ขณะที่ประชาชนจะต้องถูกเก็บภาษีเพิ่มขึ้นเพื่อไปทดแทนรายได้ของรัฐที่หายไป ถัดมาคือระบบเศรษฐกิจไทย ผลของการควบรวมกิจการจะทำให้การเปลี่ยนผ่านไปสู่เศรษฐกิจดิจิทัลของไทยมีต้นทุนสูงขึ้น การประกอบอาชีพ การค้าขายออนไลน์ การเรียนออนไลน์ ฯลฯ จะได้รับผลกระทบทั้งหมด

“ความเห็นส่วนตัว มองว่า ถ้าธุรกิจที่มีกฎหมายเฉพาะในการกำกับดูแล ไม่มีกฎหมายที่สามารถดูแลการประกอบกิจการได้ กฎหมายว่าด้วยการแข่งขันทางการค้า โดยสำนักการคณะกรรมการการแข่งขันทางการค้า (กขค.) สามารถเข้ามามีอำนาจในการกลั่นกรองและดูแลแทนได้”

นายสมเกียรติ กล่าวต่อว่า การควบรวมกิจการเกิดขึ้น จะทำให้ตลาดโทรศัพท์มือถือกลับไปครั้งที่มีผู้ประกอบการเพียง 2 ราย ไม่มีทรูมูฟ คือย้อนไป 15 ปี หรือย้อนกลับไปที่ปี 2547 ถ้าตลาดย้อนกลับไปเหมือนในอดีต อาจเกิดการปรับตัวของราคาค่าบริการที่สูงขึ้น หรือการเกิดแพคเก็จที่ไม่เกิดประโยชน์กับผู้บริโภค และยิ่งจะกระทบกับการทำธุรกิจ เพราะการทำธุรกิจในปัจจุบันมีความจำเป็นต้องใช้โทรศัพท์มือถือ และบริการไร้สายในการทำธุรกิจ บริการโทรคมนาคมถ้าเหลือผู้ให้บริการรายใหญ่เหลือแค่สองราย จะเกิดผลกระทบอย่างมากกับผู้บริโภค เพราะเป็นกิจการที่มีผู้ประกิจการน้อยราย

“กสทช. มีหน้าที่ในการดูแลไม่ให้เกิดการผูกขาด จึงควรพิจารณาเรื่องนี้อย่างรอบคอบ ไม่ว่าจะเรียกว่าความร่วมมือในครั้งนี้จะเรียกว่าอะไร ผลที่ได้เหมือนกัน คือทำให้เหลือผู้ประกอบการลดลง มีแนวโน้มที่กสทช.จะบอกว่า ไม่มีอำนาจในการควบคุมไม่ให้เกิดการควบรวมกิจการ จึงไม่สามารถดำเนินการอะไรได้ หากกสทช.จะเน้นไปที่บทบาทการกำกับดูแลการให้บริการเพื่อไม่ให้เกิดการผูกขาดอาจจะทำได้ยาก ถ้าไม่มีข้อมูลเช่นเดียวกับผู้ให้บริการ การควบรวมกิจการโทรคมนาคมมีกฎหมายเกี่ยวข้อง 2 ฉบับ คือ กฎหมายการประกอบกิจการโทรคมนาคม และกฎหมายแข่งขันทางการค้า กสทช. มีอำนาจในการกำหนดมาตรการป้องกันการการควบรวมกิจการได้ ถ้ากสทช. ไม่มีอำนาจ ก็ยังมีกฎหมายป้องกันการผูกขาดการแข่งขันทางการค้า ส่วนที่ผู้ประกอบการประกาศว่าการรวมกันจะทำให้เกิดเทคโนโลยีใหม่ ขอมองย้อนไปดูว่า ผู้ประกอบการทั้งสองรายยังไม่ได้ทำให้เกิดเทคโนโลยีอะไรใหม่ๆ แต่เป็นการเพิ่มอำนาจให้เกิดการผูกขาดมากกว่า”

ด้าน นายประวิทย์ ลี่สถาพรวงศา หนึ่งในคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) กล่าวว่า จากที่ตัวแทนทั้งจาก DTAC และ TRUE ได้เข้ามาชี้แจงต่อกรรมการ กสทช.กรณีการควบรวมกิจการนั้นเพราะกรรมการมีความห่วงใย โดยทั้ง 2 บริษัทระบุว่า กระบวนการควบรวมเป็นเพียงการเริ่มต้นยังไม่มีรายละเอียด ก็ต้องรอผลการเจรจา แต่ในชั้นนี้ กรรมการ กสทช. กำชับว่า ระหว่างการเจรจาการให้บริการของทั้งสองราย ยังคงราคาและคุณภาพการให้บริการเหมือนเดิม

มีรายงานว่า คณะกรรมการ กสทช. (บอร์ด กสทช.) จะประชุมหารือกรณี TRUE และ  DTAC ในวันพรุ่งนี้ (24 พ.ย. 2564)