“ตลาดมหาวิทยาลัยในเฟซบุ๊ก” พื้นที่แห่งความเชื่อใจ ในการฝากร้านและการฝากเนื้อฝากตัว

นับถึงวันพฤหัสที่ 16 เมษายน 2563 กลุ่ม “มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และการฝากร้าน” ที่แปลงชื่อมาจากชื่อเต็มของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และการเมือง มีสมาชิกแล้วกว่า 120,000 คน ด้านฝั่ง “จุฬามาร์เก็ตเพลซ” มีสมาชิกแตะๆ 160,000 คนเข้าไปแล้ว

นอกจากนี้มหาวิทยาลัยอื่นๆ ก็มีกรุ๊ปตลาดของตนเองเช่นเดียวกัน เช่น ม.ศิลปากรมี “Silpakorn Online Market: ชีวิตสั้น ฝากร้านกันยาวๆ” หรือ ม.มหิดล ที่มีกรุ๊ป “ชาวมหิดลเปิดแผง” และอีกหลากหลายมหาวิทยาลัยที่ตามๆ กันมา

มาตรการ Lock-down จากรัฐบาล ส่งผลให้ห้างร้านแบบเดิม (Physical Store) ถูกปิดตัวลงไป เจ้าของธุรกิจต้องการพื้นที่ในการนำเสนอสินค้าของตนเอง กรุ๊ปเฟซบุ๊กลักษณะนี้จึงกลายมาเป็นทางออกที่ช่วยพอประคับประคอง ให้ธุรกิจเดินหน้าต่อไปได้

แน่นอนว่าในทางยอดขายกรุ๊ปเฟซบุ๊กเหล่านี้ไม่สามารถเข้ามาทดแทนร้านเดิมได้ แต่ในภาวะที่หันไปทางไหนก็ไม่มีทางออกแบบนี้ คนค้าคนขายก็หวังพึ่งทุกช่องทางที่พอจะนำเสนอสินค้าของตนเองได้

ในทุกกรุ๊ปตลาดมหาวิทยาลัย จะมีสินค้าพื้นฐานเช่นอาหาร ขนมหวาน เสื้อผ้า รองเท้า ซึ่งเป็นที่นิยมและมีการซื้อขายกันอยู่อย่างต่อเนื่อง

จอย-อุไรวรรณ เมธาขจรกุล คณะศิลปศาสตร์ ม.ธรรมศาสตร์ เจ้าของร้านโกวเยาวราช ซึ่งโพสต์โปรโมตร้านตั้งแต่มีสมาชิกแค่สองหมื่นราย บอกว่าเธอไม่ได้คาดหวังว่าจะได้ยอดขายเป็นกอบเป็นกำจากกรุ๊ปนี้ มองว่าเป็นหนึ่งในช่องทางประชาสัมพันธ์มากกว่า อย่างไรก็ตามก๋วยเตี๋ยวร้านโกวเยาวราชก็มีคนติดต่อมาโดยตรงผ่านกรุ๊ปหลักสิบราย และยอดขายผ่านบริการเดลิเวรี่ หลังจากโพสต์โปรโมตไปก็สูงขึ้นมาชัดเจน

นอกจากในฝั่งของผู้ขายแล้ว จอยก็เล่าให้ฟังเพิ่มเติมด้วยว่าเธอก็ใช้กรุ๊ปนี้ในฐานะผู้ซื้ออยู่เช่นกัน “มันมีความวางใจ เรารู้สึกว่าร้านมีที่มาที่ไป จับต้องได้” อุไรวรรณบอกกับ Workpoint Today

“ของธรรมศาสตร์ให้ฟีลตลาดหน้า ม. ส่วนจุฬาฯ ให้ฟีลห้าง” หนึ่งในผู้ใช้ได้แสดงความเห็นเอาไว้ ซึ่งเป็นสิ่งที่สะท้อนว่าแต่ละกรุ๊ปขายของจะเสน่ห์และลักษณะที่โดดเด่นแตกต่างกัน ในกรุ๊ปของ ม.ศิลปากร ก็จะมีบรรยากาศงานศิลปะ หรืองานในวงการบันเทิง และมหาวิทยาลัยอื่นๆ ก็มีลักษณะแตกต่างกันไป

นอกจากนี้ในแต่ละโพสต์จะมีบรรยากาศกัน “ดันโพสต์” จากเพื่อนฝูง กล่าวคือเมื่อเห็นคนรู้จักไปโพสต์ขายสินค้าก็จะมีการไปกดไลค์ และคอมเมนต์การันตีว่าร้านนี้เชื่อใจได้ อาหารอร่อย ของมีคุณภาพ เปรียบได้กับเวลาเปิดร้านตามตลาดแล้วมีเพื่อนฝูงคอยช่วยเชียร์เป็นหน้าม้า

นอกจากการซื้อขายแลกเปลี่ยนสินค้าแล้ว บรรยากาศหนึ่งที่มีให้เห็นคือการพูดคุยแลกเปลี่ยนกัน หลายคนไม่ได้มีกิจการของตนเอง แต่ก็ได้ใช้พื้นที่นี้ในการฝากเนื้อฝากตัว หลายคนได้คุยกับเพื่อนสมัยมหาวิทยาลัยจากกรุ๊ปนี้

และยังมีบรรยากาศการฝากเนื้อฝากตัว ทั้งคนดัง ดารา นักแสดง นักร้อง ไปจนถึงนักการเมืองมาเรียกคะแนนเสียงก็มี ซึ่งกรุ๊ปมหาวิทยาลัยเหล่านี้จึงกลายเป็นพื้นที่ที่ทำให้คนรู้สึกถึงการเข้าถึง เชื่อมต่อกัน

ถัดจากบรรยากาศการซื้อขายแลกเปลี่ยน เพื่อนพบเพื่อนและดาราแนะนำตัวแล้ว ก็นำมาสู่พื้นที่ของดราม่า นับตั้งแต่กรณีการใช้พื้นที่ของคนดัง คนที่ฐานะดี ที่ถูกติงว่าควรสงวนพื้นที่นี้ไว้ให้สำหรับคนที่จำเป็นต้องใช้จริงๆ มากกว่าหรือไม่

ไปจนถึงดราม่าการเมือง กับการฝากเนื้อฝากตัวของนักการเมือง ที่มีคนติงว่าไม่เหมาะสม เพราะพื้นที่เหล่านี้ควรปลอดการเมือง

อย่างไรก็ตามแอดมินเจ้าของกรุ๊ป ก็ได้ชี้แจงไว้ในกฎของกรุ๊ปว่าพื้นที่นี้สามารถใช้เพื่อแลกเปลี่ยนพูดคุยสื่อสารกันอย่างเสรีได้ โดยหวังว่าแต่ละคนจะมีวิจารณญาณที่ดีของตัวเอง โดยให้ขายได้ตั้งแต่สากกะเบือยันเรือรบ และยืนยันว่า

“แอดมินจะลบก็ต่อเมื่อเห็นเป็นกรณีร้ายแรง จนอาจจะทำให้กลุ่มอันเป็นพื้นที่กลางนี้โดนสั่งปิด”

บทความโดยทีม Workpoint Today