เปิดเงื่อนไขการจ่ายเงินเยียวยาผู้ตกเป็นแพะ

ประเด็นคือ – จากกรณี ‘ณิชา’ ผู้ตกเป็นเหยื่อแก๊งคอลเซ็นเตอร์ต่างชาติขโมยกระเป๋าสตางค์ นำบัตรประชาชนไปเปิดบัญชีธนาคาร 7 ธนาคาร จนถูกออกหมายจับ และสุดท้ายเธอกลายเป็นแพะรับบาป ไปดูกันว่าการจายเงินเยียวยาของกองทุนยุติธรรมมีเงื่อนไขอะไรบ้าง

กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ กระทรวงยุติธรรม ถือเป็นกระทรวงที่ให้การช่วยเหลือเยียวยาผู้เสียหายและจำเลยในคดีอาญาตาม พ.ร.บ.ค่าตอบแทนแก่ผู้เสียหาย ค่าทดแทน และค่าใช้จ่ายแก่จำเลยในคดีอาญา พ.ศ.2544 แก้ไขปี 2559  หลักเกณฑ์ผู้ที่จะได้รับการชดเชย ได้แก่
1. ถูกดำเนินคดีโดยพนักงานอัยการ
2. ถูกขุมขังในระหว่างพิจารณาคดี
3. ปรากฎหลักฐานว่าจำเลยมิได้เป็นผู้กระทำความผิดและมีการถอนฟ้อง หรือปรากฏตามคำพิพากษาถึงที่สุดว่า จำเลยไม่ได้เป็นผู้กระทำความผิดหรือการกระทำของจำเลยไม่เป็นความผิด โดยต้องยื่นคำขอภายใน 1 ปี นับแต่ศาลให้อนุญาตถอนฟ้อง หรือวันที่มีคำพิพากษาถึงที่สุด ว่าจำเลยมิได้เป็นผู้กระทำความผิด หรือการกระทำของจำเลยไม่เป็นความผิด

สิทธิที่แพะจะได้รับการชดเชย ประกอบด้วย
1. ค่าทดแทนการถูกคุมขังวันละ 500 บาท
2. ค่าใช้จ่ายที่จำเป็นในการรักษาพยาบาลไม่เกิน 40,000 บาท
3. ค่าฟื้นฟูสมรรถภาพทางร่างกายและจิตใจไม่เกิน 50,000 บาท (ค่ารักษาพยาบาลและค่าฟื้นฟูต้องเป็นผลโดยตรงจากการถูกดำเนินคดี)
4. ค่าขาดโดยทำมาหาได้ จ่ายตามอัตราค่าจ้างขึ้นต่ำในจังหวัดที่ประกอบการงาน
5. ค่าทนายความ
6. ค่าใช้จ่ายอื่นๆ ในการดำเนินคดีไม่เกิน 30,000 บาท

กรณีจำเลยเสียชีวิต ซึ่งเป็นผลโดยตรงจากการดำเนินคดี สามารถเรียกร้องการจ่ายค่าชดเชยได้กว่า 2 แสนบาท ประกอบด้วย ค่าทดแทน 100,000 บาท, ค่าจัดการศพ 20,000 บาท, ค่าขาดอุปการะเลี้ยงดู ไม่เกิน 40,000 บาท และค่าเสียหายอื่นๆ ไม่เกิน 40,000 บาท

ทั้งนี้ เจ้าหน้าที่ผู้ควบคุมตัวจำเลย จะต้องเป็นผู้แจ้งสิทธิให้กับผู้เสียหาย เพื่อให้ผู้เสียหายได้รับทราบถึงสิทธิของตนในการที่จะได้รับการเยียวยาที่เป็นธรรม