‘น้องดัง’ สานเสื่อกกขายในเฟซบุ๊ก ช่องทางทำกินแม้ไร้ออเดอร์จากพ่อค้าคนกลาง

ทอเสื่อกก “ไม่ใช่งานของผู้ชาย”

ประโยคแฝงความห่วงใยจากผู้เฒ่าผู้แก่ในหมู่บ้านที่ น้องดัง ‘ธนพล บุญเงิน’ ได้รับเมื่อเข้าไปขอเรียนรู้วิธีสานเสื่อกกของดีขึ้นชื่อของชาวอีสาน…

น้องดัง เล่าว่า อาศัยอยู่กับย่าทองม้วน วัย 86 ปี ที่ จ.ชัยภูมิ ในบ้านหลังเก่าหลังคารูรั่วตั้งแต่เล็ก แม้ชีวิตความเป็นอยู่ไม่ได้สุขสบาย แต่ในใจของเขาไม่เห็นเป็นความยากลำบากนัก นอกจากห่วงสุขภาพของย่าที่แก่ชราลงทุกวัน ซึ่งก็มีวันหนึ่งย่าได้พูดกับน้องดังว่า “ถ้าย่าตายคงไม่มีเสื่อให้แขกนั่งในงานศพ” ซึ่งตามธรรมเนียมของชาวอีสานแล้วไม่ใช่เรื่องดีที่เมื่อบ้านไหนมีงานแล้วไม่มีเสื่อไว้ต้อนรับแขก คำพูดของย่าคำนี้จึงจุดประกายให้น้องดังอยากทำเสื่อกกเป็นเพื่อให้ย่าแม้ว่าจะไม่อยากให้สิ่งที่ย่าพูดเกิดขึ้นเลยก็ตาม

ด้วยความที่ไม่มีทักษะและประสบการณ์ในงานฝีมือเลย น้องดังจึงเดินเข้าไปขอความรู้จากคนในหมู่บ้านที่สานเสื่อกกอยู่แล้ว บอกความต้องการว่าอยากทำเสื่อกกเป็น โดยไม่ได้บอกให้ย่ารู้ ตอนนั้นน้องดังมีอายุเพียง 14 ปี ด้วยความมุมานะ ตั้งใจทำจริง น้องดังก็สามารถสานเสื่อกกผืนแรกได้สำเร็จ

เริ่มทำครั้งแรกต้อง ‘ยาก’

น้องดัง บอกว่า วัสดุหลักอย่างต้นกกต้องไปตัดจากต้นกกที่ขึ้นตามห้วยในช่วงฤดูฝนต้นกกก็จะเยอะ แต่ถ้าไม่มีก็จำเป็นต้องซื้อ เมื่อได้ต้นกกสดมาแล้วก็จะนำมาซอยหรือผ่าครึ่ง โดยกรีดลงไปที่ตรงกลางลำต้น แล้วลากไปถึงปลายก็จะได้เส้นกกที่บางลง จากนั้นนำไปตากแดด 3 วัน นำต้นตกที่แห้งแล้วมาแช่น้ำ 1 คืนเพื่อให้กกติดสีได้ทนนาน แล้วก็นำลงต้มในน้ำที่ใส่สีย้อมกก ประมาณครึ่งชั่วโมง จากนั้นนำกกขึ้นมาล้างน้ำเปล่าแล้วตากแดดให้แห้งประมาณ 1 วัน

เมื่อได้เส้นกกสีสันต่างๆ ตามที่ต้องการแล้วก็มาถึงขั้นตอนการทอ น้องดังอธิบายด้วยความคล่องแคล่วว่า ปกติใช้ ‘กี่ทอ’ ที่เป็นไม้ โดยมีอุปกรณ์สำคัญเรียกว่า ‘ฟืม’ เปรียบเหมือนไม้กดกำกับลวดลาย แต่ทว่าจะเป็นลวดลายอะไรนั้นจะต้องร้อยเชือกเข้ากับฟืม และเมื่อไปเห็นลวดลายสวยแปลกตา น้องดังก็จะมาแกะเพื่อที่จะทอเสื่อเป็นลวดลายนั้นๆ เองด้วย ทำให้เสื่อกกของน้องดังไม่เอกลักษณ์ มีพ่อค้ามารับซื้อไปขายทำให้มีรายได้เข้ามาจุนเจือครอบครัว แต่ทว่าช่วงพิษโควิด-19 ทำให้ไม่มีคนมาซื้อเสื่อกกเลย แต่น้องดังก็ไม่หยุดสานเสื่อเพราะทุกครั้งที่ได้ทำจะได้เห็นย่ามีความสุขไปด้วย

แม้เสื่อแต่ละผื่นจะสวยงามแต่ก็ใช้เวลาทำอย่างน้อย 15-20 วัน แล้วแต่ความยากง่ายของลวดลาย ถ้าผืนที่ไม่มีลวดลายน้องดังขายผืนละ 180 บาท ส่วนผืนที่มีลายขายผืนละ 300 – 500 บาท แต่ทว่ากว่าจะเสร็จสักผืนไม่ใช่เรื่องง่ายๆ ทำให้ตลอด 2 ปี น้องดังสามารถทอเสื่อได้เพียง 40 ผืน แต่ถึงอย่างไร การทอเสื่อก็เป็นสิ่งที่น้องดังรัก และสนุกที่ได้ทำทุกครั้ง เพราะได้เห็นย่ามองเสื่อฝีมือของหลานชายด้วยสายตาที่ชื่นชมในทุกๆ วันด้วย

นอกจาก จะไม่หยุดคิดค้นสร้างสรรค์ลวดลายบนผลิตภัณฑ์เสื่อกกของตัวเองแล้ว น้องดังได้ใช้สื่อโซเชียลอย่างเฟซบุ๊ก เปิดขายเสื่อกกโดยตรงถึงมือลูกค้า มีคนสนใจติดต่อเข้ามาสั่งซื้อและชมลายเสื่อกกที่น้องดังลงรูปภาพเป็นตัวอย่างโดยไม่ต้องผ่านพ่อค้าคนกลางอีกด้วย

ติดต่อซื้อเสื่อกก โทร 098-189-3612 หรือเฟซบุ๊ก : ธนพล บุญเงิน