รองโฆษกฯ รัฐบาล แจง สาเหตุไทยไม่ได้วัคซีนโคแวกซ์ ประเทศเดียวในอาเซียน

นางสาวไตรศุลี ไตรสรณกุล รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ชี้แจงผ่านทวิตเตอร์ กรณีเกิดกระแสวิจารณ์ว่า เหตุใดประเทศไทยจึงไม่ได้รับวัคซีนโคแวกซ์ (Covax) ประเทศเดียวในอาเซียน ซึ่งเป็นโครงการความร่วมมือด้านวัคซีนนานาชาติ ที่มีองค์การอนามัยโลก (WHO) เป็นเจ้าภาพ  โดยข้อความในทวิตเตอร์ ระบุว่า ทำความเข้าใจเงื่อนไขการจองวัคซีนผ่านโครงการ Covax  ไทยไม่ได้อยู่ในกลุ่มที่จะได้ฟรี ดังนั้นการซื้อจากผู้ผลิตโดยตรงมีความยืดหยุ่นมากกว่า

• กรณีที่ประเทศไทยไม่ร่วมโครงการวัคซีนของโคแวกซ์นั้น ได้เจรจากับโคแวกซ์มาตลอด แต่ไม่อยู่ในเกณฑ์ที่จะให้ฟรี โคแวกซ์ให้สิทธิแก่ประเทศยากจนที่ WHO และ GAVI ให้การสนับสนุนจำนวน 92 ประเทศ ส่วน 9 ชาติอาเซียนที่จะได้วัคซีนจากโคแวกซ์นั้น 6 ชาติเข้าตามเงื่อนไข (AMC) ส่วน 3 ชาติ (บรูไน มาเลเซีย และสิงคโปร์) สั่งซื้อตามเงื่อนไขที่ต้องจำยอม

• ประเทศไทยถูกจัดให้เป็นประเทศที่มีฐานะปานกลางค่อนข้างสูง หากเราจะร่วมกับโคแวกซ์ เราต้องซื้อราคาแพงกว่า และไม่สามารถเลือกวัคซีนจากผู้ผลิตรายใดได้ มีความไม่แน่นอนทั้ง ชนิด จำนวน และราคา รวมทั้งต้องจ่ายเงินล่วงหน้า ซึ่งไม่รู้ว่าจะได้วัคซีนเมื่อไร การที่เราจัดหาเอง และได้วัคซีนที่เหมาะสมกับการใช้ มีเงื่อนไขด้านราคาและเวลาที่ชัดเจนกว่า จะเป็นประโยชน์กับประเทศไทยมากกว่า

• การซื้อวัคซีนผ่าน Covax Facility มีค่าธรรมเนียมในการดำเนินการ โดยการจองแบบเลือกผู้ผลิตไม่ได้จะเสียค่าธรรมเนียม 1.6 USD / โดส แต่การจองแบบเลือกผู้ผลิตได้จะเสียค่าจองทั้งหมด 3.5 USD / โดส

• การซื้อวัคซีนผ่าน Covax แม้จะเลือกทำสัญญาจองซื้อแบบเลือกผู้ผลิตได้ แต่ไม่มีอิสระในการเลือกอย่างแท้จริง โดยการจองแบบเลือกผู้ผลิตได้เปิดโอกาสให้ตัดสินใจ 2 รอบ

• รอบที่ 1 Covax ประกาศรายการตัวเลือกผู้ผลิต ให้ผู้ซื้อเลือกผู้ผลิตที่สนใจ โดยยังไม่มีการทำสัญญาซื้อกับผู้ผลิต

ข้อดี คือ หากเลือกผู้ผลิตในรายการที่เสนอ Covax จะจองวัคซีนกับผู้ผลิต โดยนำเงินที่ผู้ซื้อจ่ายไปจองล่วงหน้าให้ก่อน จากนั้น ผู้ซื้อจึงมีสิทธิ์ตัดสินใจรอบที่ 2

ข้อเสียคือ หากไม่สนใจผู้ผลิตในรายการที่นำเสนอ ผู้ซื้อจะต้องรอประกาศในตัวเลือกถัดไป ทำให้ได้วัคซีนช้าลง

• รอบที่ 2 เปิดโอกาสให้ตัดสินใจว่าจะทำสัญญาซื้อกับผู้ผลิตที่ได้ทำการจองไว้หรือไม่

ตามข่าวชิ้นนี้บอกว่าเป็น “รายงานคาดการณ์แจกจ่ายวัคซีนโคแวกซ์” ภายในเดือน มิ.ย. กวางย้ำว่า ไทยก็จะฉีดวัคซีน มิ.ย. ดังนั้น ไทยไม่ตกขบวนค่ะ! 😘

— กวาง ไตรศุลี ไตรสรณกุล (@ttraisuree) February 5, 2021

ข้อดีคือ หากเลือกทำสัญญา ผู้ซื้อจะต้องจ่ายค่าวัคซีนเพิ่มตามราคาจริงและได้ค่าประกันความเสี่ยงคืน

ข้อเสียคือ หากไม่เลือกทำสัญญา จะเสียค่าใช้จ่ายล่วงหน้าทั้งหมด

• ค่าใช้จ่ายในการซื้อวัคซีนจาก Covax อาจจะมากกว่าตามที่ระบุในเบื้องต้น เนื่องจากผู้ซื้อต้องรับผิดชอบค่าใช้จ่ายอื่นๆ เช่น ค่าขนส่งวัคซีน , ค่าใช้จ่ายในการขึ้นทะเบียนวัคซีนในประเทศ และ ภาษี
• การทำความตกลงซื้อวัคซีนจากผู้ผลิตโดยตรงจึงทำให้มีความยืดหยุ่นมากกว่า เพราะสามารถกำหนดจำนวนวัคซีนที่จะซื้อได้ (ตามตกลง) สามารถต่อรองราคาได้ซึ่งวัคซีนต่อโดสอาจจะมีราคาถูกลงหากซื้อในปริมาณมากขึ้น และสามารถต่อรองเงื่อนไขอื่นๆได้ตามสมควร
• กรณีไทยไม่เข้าเกณฑ์รับฟรี จึงเน้นเลือกซื้อโดยตรงจากผู้ผลิตและรู้กำหนดเวลา ดังนั้นไทยเจรจาทุกทาง และไม่ตกขบวนวัคซีน ย้ำว่าไทยก็จะฉีดวัคซีนเดือน มิ.ย. เท่ากับประเทศที่ได้วัคซีน COVAX ดังนั้นไทยไม่ตกขบวน