“เทริดโนราจิ๋ว” สิ่งประดิษฐ์จากวัฒนธรรมท้องถิ่น สู่การต่อลมหายใจให้สามพ่อลูกบ้าน “ดำแม็ง”

เทริดโนรา คือ เครื่องประดับศีรษะของมโนราห์ เป็นวัฒนธรรมท้องถิ่นของภาคใต้ ลักษณะคล้ายชฎา แต่สั้นกว่า ส่วนใหญ่จะทำมาจากไม้ไผ่หรือโลหะ แต่ “เทริดโนราจิ๋ว” ของหนุ่ม – กิตติศักดิ์ ดำแม็ง พ่อเลี้ยงเดี่ยววัย 38 ปี จากจังหวัดตรัง ทำมาจากสิ่งของเหลือใช้อย่างขวดนมเปรี้ยว ความนับถือมโนราห์ และใจที่อยากทำให้ครอบครัวเดินต่อไปข้างหน้าได้

เทริดโนราจิ๋วจากขวดนมเปรี้ยว

สำหรับใครที่สงสัยว่าขวดนมเปรี้ยวเหลือใช้ จะนำมาทำเป็นเทริดโนราได้อย่างไร หนุ่มอธิบายว่า ตนนำขวดนมมาตัดใช้แค่ปากขวด เอาก้นขวดออก และตัดกระดาษเป็นลวดลายกนกไทย เพื่อทำเป็นทัดหู แล้วแต่งยอดแหลมด้วยไม้เสียบลูกชิ้น ตกแต่งลวดลาย เดินเส้นด้วยไหมพรม พันรอบฐานขึ้นไปจนถึงยอด และพ่นสี ติดเพชร ติดเลื่อม ติดลูกปัดตกแต่ง ตามจินตนาการของตนเอง จนได้เป็นเทริดโนราจิ๋วที่มีลวดลายงดงามตามที่เห็น

หนุ่มบอกกับทีม TODAY ว่า ได้ไอเดียมาจากเทริดโนราจิ๋วที่เคยประดิษฐ์ตอนเด็กๆ ซึ่งทำมาจากขวดน้ำโพลาลิส สีขาวขุ่น แต่ปัจจุบันนี้หาขวดน้ำแบบนั้นยากแล้ว จึงต้องเปลี่ยนมาใช้ขวดนมเปรี้ยวแทน

เหตุผลของการทำเทริดโนราจิ๋ว

เมื่อถามว่าอะไรที่ทำให้คิดประดิษฐ์เทริดโนราจิ๋ว และต่อยอดเป็นอาชีพ หนุ่มตอบว่า เป็นเพราะครอบครัวไม่มีทางเลือกมาก ในอดีตเขาเกิดมาในครอบครัวยากจน พอโตมาก็เป็นพ่อเลี้ยงเดี่ยวที่ฐานะไม่ค่อยดีนัก เพราะรายได้จากงานสกรีนเสื้อที่เคยรับทำ หมดไปกับการดูแลรักษาภรรยาที่ล้มป่วยหนักแบบไม่ทราบสาเหตุ และเกิดเสียชีวิตกะทันหัน ทำให้เขาต้องเลี้ยงลูกชายวัน 8 ขวบ กับ 11 ขวบ เพียงลำพัง ไปพร้อมๆ กับดูแลแม่ที่ล้มป่วยเป็นเส้นเลือดในสมองตีบ

หลังจากภรรยาเสียชีวิต นอกจากสภาพคล่องทางการเงินแทบจะติดลบแล้ว สภาพจิตใจของหนุ่มก็ดิ่งลงด้วย จิตใจเริ่มไม่อยู่กับเนื้อกับตัว ล่องลอยไม่มีสติ และจมอยู่กับความเศร้านานถึง 3 เดือน ซ้ำร้าย เป็นช่วงที่โควิดระบาดหนักพอดี ออเดอร์เสื้อที่ลูกค้าเคยสั่งไว้ก็ถูกทั้งยกเลิกหมด ตอนนั้นเขาไม่มีเงินเหลือเลย แต่ยังต้องให้เงินลูกไปโรงเรียนวันละ 20 บาท เลยต้องอดมื้อกินมื้อ ต้มผักกินแทนเนื้อสัตว์บ้าง

นานวันเข้า หนุ่มไม่อยากตกอยู่ในสภาพนี้แล้ว ได้พยายามหาหนทางใหม่ๆ เพื่อหาเงิน พอดีกับที่เหลือบไปเห็นเทริดโนราจิ๋ววางอยู่บนหิ้ง เป็นสิ่งประดิษฐ์ในสมัยเด็กของตัวเอง ที่เกิดจากความนับถือใน “มโนราห์” ซึ่งถูกส่งต่อมาจากคุณยาย จึงปิ๊งไอเดียขึ้นมาว่าจะนำสิ่งนี้ไปต่อยอดสู่การหารายได้เลี้ยงครอบครัว และทำให้ตัวเอง รวมถึงทุกชีวิตในบ้าน หลุดพ้นจากความทุกข์ มีความสุขมากขึ้น มีชีวิตที่ดีขึ้น

หารายได้จากเทริดโนรา

ตัดกลับมาที่ช่วงแรกในการทำเทริดโนราจิ๋วจากขวดนมเปรี้ยว หนุ่มเล่าว่าตอนนั้นทำได้ 3 – 4 อัน แล้วลองโพสต์ขายในเฟซบุ๊ก โพสต์ขายได้ไม่นาน ลูกค้าคนแรกก็เข้ามาสั่งซื้อ เพื่อนำไปบูชา หลังจากนั้นก็มีนักข่าวท้องถิ่นช่วยทำบทสัมภาษณ์โปรโมต จนทำให้เทริดโนราจิ๋วของเขามีชื่อเสียงขึ้นมา มีลูกค้าเข้ามาสั่งทำเรื่อยๆ จนมีทุนทำของประดิษฐ์ใหม่ๆ และสามารถพัฒนาผลงาน จนมี 3 ไซซ์ ตามขนาดขวดนมเปรี้ยวได้ อีกทั้งยังเพิ่มไลน์สินค้า ให้มีแบบครอบแก้วด้วย เพื่อรักษาอายุการใช้งาน

“ผมรู้สึกดี และภูมิใจที่ผลงานเป็นที่รู้จัก ทำให้ผมมีแรงสู้ต่อเพื่อลูก 2 คน จริงๆ แค่มีลูกค้าทักมาพูดคุยกันก็ดีมากแล้ว” เขากล่าว

ไม่หยุดพัฒนาและสร้างสรรค์ผลงาน

อย่างไรก็ตาม ทุกวันนี้หนุ่มไม่ได้ทำขายเพียงเทริดโนราจิ๋วเท่านั้น แต่ยังได้ทำ “หน้าพราน” จากกะลามะพร้าวด้วย ซึ่งได้แรงบันดาลใจมาจากลูกชายคนโต

เขาแบ่งปันวิธีการทำหน้าพรานจากกะลามะพร้าวว่า เลือกใช้กะลามะพร้าวเหลือทิ้ง จากร้านขายกะทิ โดยเลือกกะลาที่มีตามะพร้าวสมดุลกัน นำมาขัดทำความสะอาดให้เรียบเนียน แล้วใช้ไม้ยอ หรือไม้ขนุน ที่ปลูกบริเวณบ้าน มาแกะสลักทำเป็นจมูก แปะกาว เชื่อมรอยแยกด้วยดินสอพอง และให้ลูกชายทั้งสองคนช่วยขัดดินสอพองออก จนเนียนกับกะลาแบบไร้รอยต่อ พร้อมกับช่วยกันตกแต่ง ซึ่งหน้ากากพรานขายดีเป็นรองจากเทริดโนราจิ๋ว เพราะลูกค้าส่วนใหญ่นิยมเอาไปปลุกเสกเพื่อบูชา

“เทริดกับหน้าพราน มักจะขายดีในช่วงเทศกาลไหว้และบูชามโนราห์ เดือน 6 เดือน 9 และเดือน 11 ถ้านอกช่วงเทศกาล ขายได้ไม่เยอะมาก ประมาณ 4 – 5 ชิ้นต่อเดือน แต่ผมก็ยังอยากทำต่อ เพราะอยากช่วยสืบสานประเพณีให้คนรุ่นหลัง”

นอกจากนั้น หนุ่มยังได้หยิบจับสิ่งของเหลือใช้ใกล้ตัว มาต่อยอดเป็นสิ่งประดิษฐ์เรื่อยๆ เช่น นำไม้ไอศกรีมของลูก และไม้อัดเหลือทิ้งจากร้านเฟอร์นิเจอร์ของเพื่อนสนิท มาประดิษฐ์เป็นรถตุ๊กตุ๊ก และรถสองแถว เพื่อโพสต์ขายทางเฟซบุ๊กด้วย

ปัจจุบันหนุ่มประดิษฐ์ของขาย ควบคู่กับรับออกแบบสกรีนเสื้อฟุตบอล และรับเป็นโค้ชสอนฟุตบอลให้ลูกชาย และและเด็กๆ แถวบ้าน โดยหวังว่าเทริดโนราจิ๋ว จะสร้างรายได้ให้ครอบครัว ทำให้ลูกชายได้เรียนหนังสือสูงๆ ไม่ต้องลำบากเหมือนพ่อ และกลายเป็นที่รู้จักในวงกว้าง เพราะเทริดเป็นเอกลักษณ์ที่โดดเด่น หาดูได้ยาก