รู้จักการดื่ม และการเสิร์ฟอย่างมีความรับผิดชอบ ผ่านมุมมอง ‘บาร์เทนเดอร์’

หมายเหตุ: บทความนี้ไม่มีเจตนาส่งเสริมการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์

“When I was younger I made it a rule never to take a strong drink before lunch. 

Now it is my rule never to do so before breakfast.” 

(ตอนเป็นเด็ก ผมตั้งกฎไว้ว่าจะไม่ดื่มอะไรแรงๆ ก่อนมื้อเที่ยง 

แต่ตอนนี้ผมเปลี่ยนเป็นไม่ดื่มก่อนมื้อเช้าแทน)

ข้อความดังกล่าวเป็นคำพูดของ วินสตัน เชอร์ชิล อดีตนายกรัฐมนตรีผู้โด่งดังแห่งสหราชอาณาจักร ผู้มีชีวิตอยู่ในช่วง 1874-1965 หรือราวๆ ครึ่งศตวรรษมาแล้ว คำพูดนี้เป็นหลักฐานหนึ่งที่ชี้ชัดให้เห็นว่าวัฒนธรรมการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นสิ่งที่อยู่คู่กับสังคมโลกของเรามาอย่างยาวนาน และแน่นอนว่ามนุษย์รู้จักแอลกอฮอล์มาตั้งแต่ก่อนจะรู้จักเครื่องมือเทคโนโลยีอย่างมือถือ หรือแล็ปท็อปเสียอีก

สำนักข่าวทูเดย์มีโอกาสได้ไปเยือนออฟฟิศ Diageo บริษัทเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ข้ามชาติของอังกฤษ และมีโอกาสได้พูดคุยกับคุณปิ๊ก-ประวิทย์ บุญนิธิไพสิฐ ซีเนียร์ แบรนด์ แอมบาสเดอร์ ที่ได้มาแชร์ประสบการณ์และอินไซต์เทรนด์การดื่มของคนทั่วโลกที่ล้วนมีเอกลักษณ์ มีความหลากหลาย และสร้างความน่าตื่นตาตื่นใจกันคนละแบบ

ความแตกต่างทางวัฒนธรรมการดื่มของคนทั่วโลก

คุณปิ๊กเล่าให้ฟังว่าในฐานะที่เป็นซีเนียร์ แบรนด์ แอมบาสเดอร์ และได้เดินทางไปที่ต่างๆ ทั่วโลกจะเห็นว่าวัฒนธรรมการดื่มของประเทศในโซนต่างๆ จะไม่เหมือนกันเสียทีเดียว อย่างในยุโรปจะมีเรื่องของการดื่มก่อนอาหาร หรือที่เรียกว่า Apéritif มีฟังก์ชั่นเพื่อกระตุ้นความอยากอาหาร และการดื่มหลังอาหารหรือ Digestif เพื่อปิดท้ายมืออาหาร ซึ่งเชื่อกันว่าการดื่ม Digestif ปิดท้ายจะช่วยย่อยอาหารที่เรากินเข้าไป

ขณะที่ฝั่งอเมริกา จะมีความสนุกสนานมากกว่า เน้นดื่มเพื่อสังสรรค์เพื่อความบันเทิง Mood & Tone จะแตกต่างจากฝั่งยุโรปที่จะมีความสุขุม

ส่วนฝั่งเอเชียเรา ด้วยความที่พื้นฐานประเทศในฝั่งเอเชียจะมีวัตถุดิบที่หลากหลาย ทำให้เอเชียนิยมการผสมผสานเครื่องดื่ม อย่างในประเทศไทย คุณปิ๊กเล่าว่าชาวต่างชาติจะเซอร์ไพรซ์มากที่เรามีรสชาติของเครื่องดื่มที่หลากหลาย ทั้งรสชาติที่เป็นที่นิยมโดยทั่วไป และรสชาติที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะท้องถิ่น นอกจากนี้ยังมีการเอาวัตถุดิบท้องถิ่นต่างๆ มาเป็นส่วนหนึ่งในเครื่องดื่ม นั่นยิ่งทำให้การดื่มของเอเชียมีสีสันและมีมิติมากยิ่งขึ้น

เทรนด์การดื่ม 2024 รู้ไว้ไม่มีเอาท์

ปฏิเสธไม่ได้ว่าหนึ่งในเหตุการณ์ที่สร้างผลกระทบยิ่งใหญ่ที่สุดในช่วง 3-4 ปีนี้คือการแพร่ระบาดของโควิด-19 ที่ทำให้วิถีชีวิตของผู้คนเปลี่ยนแปลงไปราวกับหน้ามือเป็นหลังมือ เช่นเดียวกับแวดวงการดื่ม โควิด-19 ไม่ได้จุดกระแสเวิร์กฟอร์มโฮมเท่านั้น แต่ยังจุดกระแสดริ้งก์ฟอร์มโฮมอีกด้วย

คุณปิ๊กเล่าว่า ผู้คนเริ่มเปลี่ยนจากการไปสังสรรค์นอกบ้าน เป็นดื่มอย่างไพรเวทในบ้านของตัวเอง เริ่มสร้างเครื่องดื่มของตัวเองด้วยวัตถุดิบที่มีอยู่ในครัว ซึ่งจะให้อีกหนึ่งประสบการณ์ที่แตกต่างจากการดื่มนอกบ้านเหมือนหลายๆ ปีก่อน

แล้วอีกหนึ่งเทรนด์การดื่มน่าจับตามองคือ เทรนด์พรีเมียม (Premiumization) ที่คนหันมาบริโภคเครื่องดื่มที่มีความพรีเมียมมากขึ้น ที่บอกว่าน่าจับตามองเพราะจริงๆ เทรนด์การดื่มแบบพรีเมียมเริ่มเป็นที่นิยมตั้งแต่ช่วงก่อนโควิด-19 จนกระทั่งหลังสถานการณ์โรคระบาดเริ่มดีขึ้น เทรนด์นี้ก็ยังไม่ถูกปัดตกไป 

ซึ่งเชื่อว่าส่วนหนึ่งเป็นเพราะในช่วงที่เกิดโรคระบาด คนหันมาใส่ใจสุขภาพมากยิ่งขึ้น คัดสรรบริการและสินค้าที่มั่นใจว่ามีคุณภาพและเหมาะสมกับร่างกาย นั่นทำให้การดื่มแบบพรีเมียมยังเป็นที่นิยมสำหรับนักดื่มในปัจจุบัน

ดื่มให้ดี คือดื่มอย่างมีสติและความรับผิดชอบ

ทั้งนี้ทั้งนั้น ต่อให้ดื่มแบบพรีเมียมแค่ไหนก็จำเป็นต้องรู้ขีดจำกัดของตัวเอง คุณปิ๊กเล่าว่าด้วยความที่ตัวเองทำงานอยู่กับเครื่องดื่ม และเห็นผลกระทบจากการดื่มอย่างไม่รู้ขีดจำกัดมามากมาย สิ่งที่ต้องคำถึงทุกครั้งที่จะดื่มคือ ‘มีสติ และมีความรับผิดชอบ’ ซึ่งการดื่มอย่างมีความรับผิดชอบ ก็เป็นหนึ่งในเป้าหมายที่ Diageo ผลักดันในแผน SOCIETY 2030: SPIRIT OF PROGRESS

ในฐานะซีเนียร์ แบรนด์ แอมบาสเดอร์ นอกจากจะต้องสื่อสารเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ของบริษัท อีกหนึ่งหน้าที่ที่สำคัญไม่แพ้กันคือการสื่อสารกับผู้บริโภคให้เข้าใจการดื่มในทุกแง่มุม ซึ่งจะนำมาสู่การตระหนักถึงผลในด้านต่างๆ ในการบริโภค เพื่อส่งเสริมการดื่มอย่างรับผิดชอบ ซึ่งคุณปิ๊กเล่าว่าตัวเองและทีมได้พยายามผลักดันแคมเปญนี้มาอย่างต่อเนื่อง หนึ่งในนั้นคือการรณรงค์ให้นักดื่มเปลี่ยนจากยึดถือคติ ‘เมาไม่ขับ’ มาเป็น ‘ดื่มไม่ขับ’ เพื่อเซฟทั้งตัวเองและคนรอบข้าง ซึ่งที่ผ่านมาก็มีโอกาสได้ไปเผยแพร่ความรู้นี้ทั้งกับกลุ่มนักศึกษา และบุคคลที่ทำงานให้แวดวงเครื่องดื่ม

เพราะนอกจากจะช่วยเซฟนักดื่มแล้ว ในฐานะบาร์เทนเดอร์ คุณปิ๊กยังแชร์ด้วยว่า บาร์เทนเดอร์เองก็ต้องรับผิดชอบต่อลูกค้าด้วยการ ‘เสิร์ฟอย่างมีความรับผิดชอบ’  คำว่ารับผิดชอบที่ว่านี้สามารถทำได้หลายอย่าง ไม่ว่าจะด้วยวิธีคอยสังเกต คอยสอบถาม หรือคอยให้คำแนะนำและเสนอแนะทางออกอื่นๆ เมื่อลูกค้าเริ่มดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เกินปริมาณที่ควรจะเป็น 

คุณปิ๊กยกตัวอย่างกรณีในต่างประเทศ บาร์เทนเดอร์จะทำมาร์กไว้ที่กระดาษรองแก้ว เพื่อจะได้รู้ว่าลูกค้าดื่มไปปริมาณเท่าไหร่แล้ว และต้องคอยเสนอเครื่องดื่มที่ไม่มีแอลกอฮอล์หรือน้ำเปล่าแทน เมื่อลูกค้าดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป นี่เป็นตัวอย่างการเสิร์ฟรับผิดชอบที่คุณปิ๊กพูดถึง

หลังจากที่มีโอกาสได้พูดคุยกับคุณปิ๊กเต็มๆ 1 ชั่วโมง ทำให้เข้าใจเลยว่าอาชีพบาร์เทนเดอร์และซีเนียร์ แบรนด์ แอมบาสเดอร์ มันไม่ใช่แค่ต้องพูดถึงผลิตภัณฑ์หรือขายสินค้าเท่านั้น แต่อีกหน้าที่ที่สำคัญมากๆ คือการมีความรับผิดชอบต่ออาชีพตัวเอง ต่อสินค้าของตัวเอง และต่อผู้บริโภค เป็นอาชีพที่ต้องใช้ทั้งศาสตร์และศิลป์เพื่อสื่อสารกับคน ไม่ว่าจะผ่านทางคำพูดหรือทางเครื่องดื่ม เพื่อให้สารที่ต้องการสื่อไปถึงคนตรงหน้า และไปทำหน้าที่ของมันอย่างเกิดประโยชน์สูงสุด